«Η ποίηση τζαι η μουσική αγκαλιασμένες πάσιν»..(Π.Λιασίδης)

Την Παρασκευή 27 Ιουνίου 2014 βρέθηκα στην Χλώρακα της Πάφου σε μια όμορφη βραδιά που διοργάνωσε η Επαρχιακή Επιτροπή του ΑΚΕΛ Πάφου μαζί με την Επαρχιακή Επιτροπή ΕΔΟΝ Πάφου. Η εκδήλωση ήταν αφιερωμένη σε ένα από τα αηδόνια της Κύπρου το Χριστοφή Τζιρτζιπή του κύπριου τραγουδιστή και μέλους του συγκροτήματος ΣΥΚΑΛΥ (ένας από τις τρεις φωνές του τρίο ΣΥΚΑΛΥ). Το μουσικό σχήμα Μιχάλη Χ’’Μιχαήλ ανέλαβε να «τιμήσει» το τραγουδιστή αλλά και τη μουσική παράδοση και ιστορία που δημιούργησε το συγκρότημα ΣΥΚΑΛΥ στον λαϊκό πολιτισμό του νησιού μας. Οι στίχοι του Λιασίδη και οι μουσικές του Κωστή Κωστέα έσμιξαν με τη φωνή του 82χρονου πλέον Τζιρτζιπή ταξιδεύοντας μας σε μονοπάτια αξιοθαύμαστου ποιητικού λόγου, μοναδικής μουσικής και έντεχνου χειρισμού της πιο πλούσιας κληρονομιάς μας, του γλωσσικού μας ιδιώματος. Οι στίχοι του Λιασίδη οι αγάπες τζαι οι καημοί, τα βάσανα της ξενιτιάς, η καταραμένη φτώχεια, οι ανολοκλήρωτοι έρωτες, η καθημερινότητα και τα βιώματα των κυπρίων έσμιξαν με τις μουσικές του Κωστέα και τη φωνή του Τζιρτζιπή και χάρισαν ανεκτίμητης αξίας τραγούδια, τα οποία επανεκτέλεσαν με επιτυχία ο Μ. Χ’’Μιχαήλ και το μουσικό του σχήμα.

«Το φταιξιμό εσού το σιεις κόρη πανάθεμμα σε τες νύχτες μου που ξαγρυπνώ εσού γλυκότζοιμασε..»

Μουσικές, χρώματα και αρώματα, γειτονιές και μαχαλάδες, μια Κύπρος από τα παλιά μια Κύπρος που μας θυμίζει πόσο αλλοτριωθήκαμε στα διχασμένα μονοπάτια της ιστορίας μας. Η διάλεκτος μας, η πιο πλούσια από όλες στην ελληνική γλώσσα, ο λαϊκός μας πολιτισμός μοναδικός και άξιος θαυμασμού δυστυχώς περισσότερο στο εξωτερικό πάρα στο εσωτερικό, μας δείχνουν τα διακριτά σημεία που μας καθορίζουν μέσα στο χρόνο και το τόπο. Είναι η ταυτότητα μας, μια ταυτότητα που τόσο «βιάστηκε» και πολεμήθηκε μέσα στη συνεχή αναζήτηση του παρελθόντος μας. Αυτοί είμαστε από δω ερχόμαστε, από ένα στίχο του Λιασίδη, μια μουσική του Κωστέα και μια «Αγάπη Παλιά» τραγουδισμένη από τη φωνή του Τζιρτζιπή. Η ίδια κωμόπολη που γέννησε τον Αυξεντίου γέννησε και τον Κωστέα, τον Λιασίδη, τον Τζιρτζιπή και τόσους άλλους σπουδαίους ερμηνευτές και χορευτές που ανέδειξαν μέσα από τη δράση του ΣΥΚΑΛΥ τον πολιτισμό μας τόσο εντός όσο και εκτός της Κύπρου. Η πάλη για την ελευθερία, η μουσική παράδοση και τοπολαλιά μας δεν συγκρούονται αλλά ενώνονται για να συνθέσουν την ιστορία και τη ταυτότητα μας.

Σήμερα που αναβιώνει ο πόλεμος κατά της διαλέκτου μας γιατί δήθεν τα παιδιά μας βλέπουν το «Παίζουμε Κυπριακά» (σύμφωνα με τον Πρόεδρο της ΟΕΛΜΕΚ) και όχι επειδή δεν τους μαθαίνουμε σωστά ελληνικά, σήμερα είναι η ώρα να αναδείξουμε και να προβάλλουμε το τι είναι αυτή η πλούσια και ανεκτίμητη γλωσσική κληρονομιά μας. Την γλώσσα την πολέμησαν πολλοί, κάθε κατακτητής που πατούσε σε αυτό το τόπο ήθελε να την αλλάξει και η διάλεκτος ήταν η οδός μέσα από την οποία διατηρήθηκε η ελληνικότητα του νησιού. Αμφιβάλλω αν το γνωρίζει η κοντόφθαλμή (δεξιά) διοίκηση της ΟΕΛΜΕΚ ότι αν δεν ήταν η διάλεκτος μας δεν θα μιλούσαν καν ελληνικά τώρα! Αλλά αυτός ο πόλεμος μαίνεται εδώ και αιώνες, διότι μετά τους κατακτητές που πολέμησαν τη γλώσσα και το ιδίωμα της, τη σκυτάλη πήρε το εθνικοκεντρικό κατεστημένο που απαγόρευαν μέχρι και σε παιδιά τη συμμετοχή τους σε στο πρώτο κυπριακό χορόδραμα το 1962 που ανέβασε το ΣΥΚΑΛΥ με τα έθιμα του κυπριακού γάμου. Τότε, που σύμφωνα με τον Κωστέα, με την επιμονή του Τζιρτζιπή τα παιδιά συμμετείχαν τελικά…αλλά αποβλήθηκαν διότι η συμμετοχή τους δεν ήταν εντός του διδακτικού πλαισίου! Τέτοιες αντιλήψεις είναι λυπηρό να υπάρχουν μέχρι σήμερα από άτομα που έγραψαν και βιβλία για συγκεκριμένες οπτικές γωνίες της ιστορίας. Μέχρι να αντιληφθούμε τη σημασία της ορθής γνώσης της ιστορίας και της γλώσσας μας μέσα από τα δικά μας βιώματα και ιδιώματα θα μένουμε ανεξεταστέοι! 

Εκδηλώσεις όπως αυτές μας θυμίζουν την ιστορία μας, το πολιτισμό και την ταυτότητα μας! Δεν χρειαζόμαστε λανθασμένων τετραγωνικών (ή ανεξεταστέων μαθηματικών) σημαίες και παροξυσμούς του κόμπλεξ κατωτερότητας που διακατέχει κάποιους για την καταγωγή τους. Είμαστε αυτοί που είμαστε, Κύπριοι, ευλογημένοι που γεννηθήκαμε σε αυτό το πολύπαθο αλλά παραδεισένιο τόπο. Που παραφράζοντας αυτό που είπε ο Λιασίδης (όταν στην προσφυγιά του ανέφερε κάποιος ότι και στη Λάρνακα όπου κατοικούσε ο ποιητής μέχρι το θάνατο του «είναι καλά»..)  «να ταν η σκάλα μάλι σου τζαι να μου τη χαρίσεις εγιωνι εν τη άλλασα με ένα γουμά της Λύσης..», «δεν αλλάσω ένα γουμά μια γειτονιά της Κύπρου με καμιά χώρα». Είμαστε Έλληνες περήφανοι απόγονοι μιας φυλής που έδωσε τα φώτα σε ολόκληρο τον κόσμο. Να μην τα συγχύζουμε και να μην τα καπηλευόμαστε. Είμαστε πρώτα το ένα και μετά το άλλο!

Εύγε στους διοργανωτές, τέτοιες εκδηλώσεις θα έπρεπε να γίνονται από την Πολιτεία δεκάδες το χρόνο σε ολόκληρη την Κύπρο!

Υστ.: Εγώ κρατώ και τα δύο σύμβολα με περηφάνια. Δεν τυλίγομαι μόνο το ένα και μετά να βρίζω τους ανεπρόκοπους καλαμαράδες και τον ελληνικό λαό, αυτό που οι πλείστοι «ελληνάρες» του νησιού κάνουν. Γιατί ακόμα δεν ξεχώρισαν τι πιστεύουν γιατί το πιστεύουν και πως το πιστεύουν..!