ΟΙ ΝΕΟΙ ΩΣ ΕΝΕΡΓΟΙ ΠΟΛΙΤΕΣ ΚΑΙ ΣΥΝΔΙΑΜΟΡΦΩΤΕΣ ΤΩΝ ΤΟΠΙΚΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΩΝ.

Ένα από τα κεφάλαια της ουσιαστικής δράσης της πολιτικής σε επίπεδο οργάνωσης και διοίκησης των κοινωνιών είναι η Τοπική Αυτοδιοίκηση. Δεδομένου και των επερχόμενων Δημοτικών εκλογών του ερχόμενου Δεκεμβρίου η συμμετοχή των πολιτών στις τοπικές τους κοινωνίες αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Ιδίως όσον αφορά τη συμμετοχή των νέων στη Τοπική Αυτοδιοίκηση είτε αυτό περιλαμβάνει τη συμμετοχή τους στα Δημοτικά Συμβούλια είτε σε άλλους φορείς που συναποτελούν ή συμμετέχουν στη διοίκηση των τοπικών κοινωνιών.

Η ΕΔΟΝ διαχρονικά στηρίζει και προωθεί την όσο δυνατόν περισσότερη εμπλοκή αλλά και ενεργή συμμετοχή των νέων στα κέντρα λήψης των αποφάσεων. Αποτέλεσμα αυτού είναι και το γεγονός ότι πολλά μέλη και στελέχη της ΕΔΟΝ συμμετείχαν ως υποψήφιοι τόσο στις προηγούμενες δημοτικές εκλογές αλλά και στις περασμένες βουλευτικές εκλογές. Οι νέοι έχουν ουσιαστικό και βαρύνοντα ρόλο να επιτελέσουν στις τοπικές κοινωνίες τόσο για ζητήματα που τους αφορούν άμεσα (πολιτισμός, αθλητισμός, επιμόρφωση, κοινωνικά προβλήματα κ.ά.), όσο και για γενικότερα ζητήματα (πολεοδομικός σχεδιασμός και έργα υποδομής, περιβάλλον, ευρωπαϊκά προγράμματα, διαχείριση ευρωπαϊκών κονδυλίων κ.ά.).

Είναι δεδηλωμένη πλέον από όλους τους φορείς που συγκροτούν την πολιτειακή και κοινωνική δομή της χώρας μας, η ανάγκη για μεταρρυθμίσεις και εκσυγχρονισμό του θεσμικού πλαισίου μέσα στο οποίο λειτούργει η Τοπική Αυτοδιοίκηση. Μέσα σε ένα περιβάλλον που το βασικό χαρακτηριστικό του είναι η συνεχής αλλαγή, ο εκσυγχρονισμός της διοίκησης, αλλά και του ρόλου των τοπικών κοινωνιών, είναι επιβεβλημένος. Και δεν είναι δυνατόν να μιλούμε για εκσυγχρονισμό τρόπου λειτουργίας, διοίκησης και θεσμών της τοπικής αυτοδιοίκησης και να μην υπάρχει το στοιχείο της ανανέωσης που η νέα γενιά πάντοτε κουβαλά μαζί της. Οι νέοι μπορούν και πρέπει να γίνουν οι φορείς πάνω στους οποίους μπορεί να στηριχτεί η προσπάθεια αυτή.

Τα τελευταία χρόνια παρατηρούνται αρκετά βήματα προόδου σε ότι αφορά αυτό το επίπεδο, με Δήμους να εισάγουν νέους θεσμούς και να στηρίζουν προσπάθειες εμπλοκής των πολιτών στις τοπικές κοινωνίες αλλά και στα κέντρα λήψης αποφάσεων. Όμως μέχρι την πραγματική και ουσιαστική αναμόρφωση του θεσμού της τοπικής αυτοδιοίκησης υπάρχει μακρύς δρόμος να διανυθεί. Η «παραδοσιακή» μορφή διοίκησης των Δήμων και των Κοινοτήτων δεν μπορεί πλέον να ανταποκριθεί στις προκλήσεις που φέρνει τόσο η συμμετοχή μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση ως κράτους μέλους όσο και στις συνεχείς μεταβαλλόμενες κοινωνικοοικονομικές συνθήκες, απόρροια της παγκοσμοιοποιημένης οικονομίας. Η τοπική κοινωνία πλέον πρέπει να αναλάβει δράσεις για αντιμετώπιση ζητημάτων που εκτείνονται πέραν της ανάπτυξης και ομαλής λειτουργίας των Δήμων και των Κοινοτήτων. Ζητήματα όπως η αντιμετώπιση κοινωνικών προβλημάτων (ανεργία, ναρκωτικά, παραβατικότητα), η αειφόρος ανάπτυξη και η χάραξη πράσινων πολιτικών διαχείρισης και προστασίας του περιβάλλοντος, η συμμετοχή των Δήμων/Κοινοτήτων στις πολιτικές της περιφερειακής ανάπτυξης της Ευρωπαϊκής Ένωσης κ.α.

Οι προσπάθειες όπως για την αλλαγή που πρέπει να επέλθει στους Δήμους και στα Κοινοτικά Συμβούλια δεν βρίσκεται μόνο στα χέρια των τοπικών αρχών αλλά και στη βούληση και τη στήριξη της κεντρικής κυβέρνησης. Η παρούσα κυβέρνηση έκανε βήματα προς αυτή την κατεύθυνση, αναφέρονται ενδεικτικά:

• ·          Αύξηση της κρατικής χορηγία προς την Τοπική Αυτοδιοίκηση, ενώ αυξήθηκε κατά πολύ και η κάλυψη των δαπανών από το κράτος για την πραγματοποίηση αναπτυξιακών έργων σε Δήμους και Κοινότητες.
• ·         Τροποποίηση κάποιων προνοιών της υφιστάμενης νομοθεσίας, όπου αυξάνονται οι αρμοδιότητες και οι εξουσίες των Τοπικών Αρχών, ενισχύοντας έτσι το ρολό τους αναφορικά με τη συμμετοχή τους στη διαμόρφωση και αλλαγή πολεοδομικών ζωνών και τη διαμόρφωση  των Τοπικών Σχεδίων. Στο πλαίσιο αυτό, ενισχύεται ο ρόλος και η συμμέτοχη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στην καλύτερη διαχείριση των απόβλητων.
• ·         Προώθηση έργων ανάπτυξης σε κοινότητες
• ·         Προώθηση και λειτουργία του θεσμού του Ανοικτού Σχολείου σε αρκετούς Δήμους.

Περαιτέρω μια σύγχρονη και ανθρωποκεντρική Τοπική Αυτοδιοίκηση που θα ανταποκρίνεται στις προκλήσεις των καιρών πρέπει να διευρύνει τη συμμετοχή των δημοτών στις διαδικασίες τοπικής διοίκησης και ανάπτυξης ως προϋπόθεση δημοκρατικής αποκέντρωσης. Ένα σημαντικό μέτρο προς αυτή την κατεύθυνση είναι νέα διαδικασία που η παρούσα κυβέρνηση εγκαινίασε στην εκπόνηση των Τοπικών Σχεδίων (με τις ανοικτές προς το κοινό συσκέψεις) όπου δόθηκε η δυνατότητα τόσο στις τοπικές αρχές όσο και στους πολίτες να εκφράζουν τις απόψεις τους σε σχέση με την διαμόρφωση του πολεοδομικού σχεδιασμού των πόλεων και κοινοτήτων τους.

Η ΕΔΟΝ μέσα από τις θέσεις της για την Τοπική Αυτοδιοίκηση αλλά και τη διαχρονική δράση της προβάλλει την ανάγκη αναδιαμόρφωσης του θεσμού της διοίκησης των τοπικών κοινωνιών. Ένας από τους πιο σημαντικούς θεσμούς που συμβάλλει στη εμπλοκή των νέων στις τοπικές αρχές και που λειτουργεί τα τελευταία χρόνια στην Κύπρο με πρωτοβουλία του ΟΝΕΚ, είναι τα Δημοτικά Συμβούλια Νεολαίας.

Παρά το γεγονός όμως ότι η προσπάθεια κατά την εισαγωγή αυτού του θεσμού των Δ.Σ.Ν ήταν ενθουσιώδεις, με τη δημιουργία αρκετών Δ.Σ.Ν, τα τελευταία χρόνια άρχισε να παρακμάζει και σε πολλούς Δήμους και Κοινότητες να υπολειτουργεί. Βασικό πυλώνας της δράσης των Δημοτικών Συμβουλίων Νεολαίας είναι ο συμβουλευτικός ρόλος που αυτά πρέπει να έχουν ως προς τη χάραξη και την υλοποίηση πολιτικών που αφορούν τη νέα γενιά. Γι αυτό επιβάλλεται αφενός η νομική θεσμοθέτηση της λειτουργίας και δράσης τους και αφετέρου η λειτουργία του θεσμού αυτού στη σωστή του βάση. Η σωστή λειτουργία του θεσμού των Δημοτικών Συμβουλίων Νεολαίας είναι αναγκαία ως το πρώτο βασικό βήμα ενεργής συμμετοχής των νέων στις τοπικές τους κοινωνίες..

του Δωρόθεου Δωροθέου
δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα ΝΕΟΛΑΙΑ